Van onderzoek naar uitvoering

Ella Derksen, projectleider:

“Gemene Grond is in 2023 in een nieuwe fase gekomen. In 2023 maakte het programma de overgang van onderzoeks- naar uitvoeringsfase en zijn er per programmalijn projecten gestart. Onze bemoeienis met het Beurskwartier laat nog even op zich wachten, maar met de komst van onze nieuwe curator zullen we ook daar op zoek gaan naar de commons van dat gebied. Als projectleider probeer ik de curatoren en kunstenaars de artistieke ruimte én de kaders te geven die nodig zijn om een programma verder te ontwikkelen en financieel mogelijk te maken. Dat laatste is best een uitdaging want we willen eigenlijk dat partners niet alleen financieel bijdragen maar ook mede-eigenaar gaan worden van onze werkwijze. Ik vind het mooi om te zien dat het ‘commonisme’ steeds meer aanhang krijgt; een term die werd bedacht door filosoof Thijs Lijster en cultuursocioloog Pascal Gielen voor een ideologie die ervan uitgaat dat gelijkheid, samenwerking, solidariteit en wederkerigheid onmisbare bestanddelen zijn van een samenleving en dat sociale relaties er de bouwstenen van zijn”.

Nieuwe activiteiten

In 2023 is Gemene Grond gestart met het project Commoning Merwede. Samen met ontwerper/onderzoeker Merve Bedir is er een programma ontwikkeld met activiteiten als wandelen, muziek maken, eten, klagen, lezen en collages maken. De eerste activiteiten vinden plaats in de eerste helft van 2024 en worden georganiseerd voor en door belanghebbenden bij de ontwikkeling van het nieuwe stadsdeel: Merwede. Het doel van dit culturele commoning programma is om verschillende perspectieven te verenigen rondom de vraag: hoe willen we samen de gedeelde ruimte vormgeven? Carlijn Diesfeldt, curator:

“Ik zie uit naar deze activiteiten en ben heel benieuwd wat er allemaal boven tafel komt. Ik hoop op vrije, verrassende, vrolijke en kritische ontmoetingen waarin deelnemers zich gaandeweg eigenaar gaan voelen van dit gedeelde vormgevingsproces. Waarin we met elkaar de spelregels bepalen om gezamenlijk tot betekenisvolle ontwerpen en fysieke ingrepen in de openbare ruimte te komen. Ik vind het bijzonder dat in zo’n korte periode al zoveel partijen en individuen meedoen, denken en hun vertrouwen geven. Merve Bedir is expert in het onderzoeken van onze stedelijke omgeving, vanuit een commoning praktijk waarbij ze co-creatie en inclusie stimuleert. Ze laat anderen (mede) eigenaar zijn van het denk, ontwerp en maakproces en gaat op zoek naar stemmen die onvoldoende vertegenwoordigd zijn in het ‘samen stad maken.”

In Merwede wilt Gemene Grond niet allemaal afzonderlijke kunstopdrachten doen, zonder onderlinge samenhang. Het is interessanter om aan een programma te werken, waarbij alle opdrachten vanuit eenzelfde werkwijze en gedachtegoed benaderd worden. Gemene Grond is erop gericht om gebruikers van de openbare ruimte in de stad eigenaarschap te geven over de gemeenschappelijke ruimte. Als programmaleider bewaakt Carlijn Diesfeldt de samenhang van het hele programma en legt zij de verbindingen met de gemeente Utrecht.

Carlijn Diesfeldt:

“Ik hoop dat we met de inzet van kunstenaars en de denkkracht van velen echt tot andere ontwerpen van onze leefomgeving zullen komen.”

Nieuwe website

Al deze ontwikkelingen moeten ergens getoond worden. In 2023 is er daarom gewerkt aan de eerste fase van de website voor Gemene Grond. De basis daarvoor is in samenwerking met Maud Vervenne en Bram van den Berg neergezet. Alle updates en informatie rondom Gemene Grond kunnen nu een plek krijgen en is voor iedereen die dat wil te lezen.

Migaisa Poeketi, communicatieadviseur:

“Het zou mooi zijn om in 2024 een element aan de website toe te voegen waar de community meer een stem en een meer prominente rol krijgt.”