We, de drie leden van de kunstwerkgroep, de curator en de communicatiemedewerker van Gemene Grond, komen samen op de zesde verdieping van het stadskantoor. Op de grote tafel ligt een dienblad aan flesjes frisdrank. Er geldt nog steeds een kookadvies voor het drinkwater in regio Utrecht. Samen reflecteren erop hoe relevant water weer blijkt vooral als het er niet is. Dan begint het gesprek met een korte introductie ronde.

Fenneke begint en vertelt dat ze op het Merwedekanaal in een woonark woont sinds 2000. Als woonbootbewoner heeft ze al vanaf het begin de nieuwe bouwplannen voor Merwede meegemaakt inclusief de zorgen om de grootse veranderingen. Ze zegt, “Ik snap dat er woningen moeten komen, maar ik maak me zorgen over de dichtheid.” Petra vertelt dat ze ook veel druk ervaart op het Merwedekanaal. Zelf woont ze al heel lang in Utrecht, maar ze is voornamelijk bekend met Merwede als roeier. Als derde, introduceert Anne zich als een vertegenwoordiger van de creatieve ondernemers die werken in Merwede. Anne werkt in de Merwedekanaalzone bij culturele broedplaats Vechtclub XL. Ondanks de verschillende connecties met het gebied, is er een gemeenschappelijke interesse voor kunst en het betrekken van de omgeving in de veranderingen voor Merwede.

De veranderingen gaan over de woonwijk die gebouwd zal worden op een voormalig industriegebied. Er wordt verwacht dat de gebouwen heel erg de hoogte in zullen gaan. “In de komende 5 jaar zal Merwede totaal getransformeerd worden van een vrij rustig en verstopt stukje Utrecht naar een woongebied met een heel ander karakter,” merkt Anne op. Die rust daar weet Fenneke alles van. Ze omschrijft het wonen aan het kanaal als heel fijn mede dankzij het goede contact met andere woonbootbewoners. Vanuit haar woonboot observeert ze dagelijks de beweging van het water, het licht en de zon die erop vallen. Ze vertelt, “Alle watervogels die er zitten en de vissen die uit het water worden gevist door de aalscholvers. Het is heel levendig en rustgevend om naar te kijken.”

Fenneke ervaart ook dat het drukker wordt met verschillende mensen die, zeer begrijpelijk, vertier op het water zoeken. Petra, die al jarenlang roeit op het kanaal, ziet het ook drukker worden. Ze zegt, “We noemen ze vaak rosésloepjes, mensen die dan ‘s avonds wijn gaan drinken op het kanaal. Op dat moment kan je niet goed roeien, want de sloepjes kennen de regels niet. Roeien gaat beter als iedereen zich aan de regels houdt.”

Ons gesprek kabbelt een tijdje voort op wat de regels zijn bij watersport. Stuurboord wal houden blijft toch het meest gangbaar en bekend. De regel dat pleziervaart geen voorrang heeft op roeiboten aangezien roeiers spierkracht gebruiken klonk daarentegen nieuw in de oren voor velen van ons.

Naast de toenemende drukte legt Petra uit dat het plan voor het aanleggen van extra bruggen aan het Merwedekanaal de roeivaart verder bemoeilijkt. Momenteel is het kanaal bijzonder vanwege de “gouden kilometer,” omdat je tussen de Socrates- en Balijebrug ongestoord rechtuit en hard kan roeien. Wanneer er extra bruggen aangelegd worden, zullen roeiers vaker moeten wachten op het kanaal. De toekomst voor roeiverenigingen, zowel voor wedstrijd als recreatie roeiers, ziet er daarmee niet rooskleurig uit op dit water.

Voor Anne, die nu in Amsterdam woont en werkt in Utrecht, is haar ervaring tot het Merwedegebied en kanaal anders. Juist door de kunstwerkgroep is ze actiever gaan nadenken over haar relatie tot het kanaal. Ze denkt terug aan de fijne momenten dat ze over de Balijebrug fietst en in de verte de zon ziet opkomen. “Tijdens warm weer duiken we met collega's van Vechtclub graag in het water,” bekent ze. Hoewel Anne vanuit haar werkplek geen zicht heeft op het kanaal, voelt ze zich altijd aangetrokken tot het water om even een rondje te lopen.

De rest van de groep knikt, die aantrekkingskracht tot het water voelen we allemaal.

Langzaamaan druppelen meer leden van de kunstwerkgroep binnen waardoor het interview tot een einde komt. Yulia vraagt aan de groep, “Wat zijn jullie wensen voor dit gebied in de toekomst?” Fenneke antwoordt meteen dat ze hoopt dat het een gemêleerde veilige wijk wordt waar echt alle gelaagdheden in de bevolking toegang hebben en welkom zijn in de nieuwe woonwijk. Anne en Petra zijn het ermee eens en vullen tevens aan dat er hele mooie ambities ten grondslag liggen aan het ontwerp van deze nieuwe wijk, maar dat het afwachten is hoe de realiteit zal zijn.

Aan de andere kant kunnen de veranderingen ook positief zijn en kansen met zich meebrengen. “We moeten wel iets veranderen, want we kunnen niet op deze manier blijven groeien,” zegt Petra. Groeipijnen, zoals Anne dat mooi benoemt, daar zit wellicht spanning en angst in en juist daar moet mee omgegaan worden.

Zoals gebleken is uit het voorgaande interview met Carla Mesman, is gebiedsontwikkeling ook een lang proces dat een aantal jaren duurt. Voor Merwede staat de voltooiing van het stedenbouwproject gepland voor 2028 of 2030. Waar en hoe zie je jezelf tegen die tijd?

De groep lacht. Petra gunt haar kinderen vooral een eigen plek en hoopt dat ze tegen die tijd de deur uit zijn. Ze weet niet hoe ze met haar roeivereniging roeit over 5 jaar. Fenneke zegt ook dat ze kinderen van begin twintig heeft en dat de woningbouw zeker nodig is. Zelf denkt ze ook nog aan het Merwedekanaal te wonen in de toekomst, “Ik laat het ook maar gewoon gebeuren en zien wat het ons kan brengen.” Vanuit een creatieve ondernemersperspectief vult Anne aan dat ze hoopt dat de plekken die nu ziel geven aan het Merwedekanaal een verstevigde positie krijgen. Volgens haar is de creatieve broedplaats een mooie mogelijkheid om juist een wijk beleefbaar te houden. Ze eindigt het gesprek met, “Het gaat niet alleen om wonen, maar ook dat het een bezielde levendige wijk is.”