Drie kunstenaars aan de slag voor tijdelijke kunstopdracht in Lombok

Wat Maakt West!?

Gepubliceerd op

Nina Mathijsen-Marnix de klerk-022-GemeneGrond-Picknick-2024.05.23-B-1168.jpg

Vanaf 2024 nodigen Gemene Grond en de Commonraad regelmatig nieuwe kunstenaars uit. Zij reflecteren op het veranderende plein en het werk van eerdere kunstenaars. Op deze manier laten we zien hoe de toekomst van onze stad eruit kan zien en proberen we nieuwe dingen uit met kunst in de buurt. De eerste kunstenaars zijn: Sarah Kaushik, Marij Nielen en Marnix de Klerk en Nina Mathijsen van Take a Detour.

Begin 2023 heeft de gemeente Utrecht het bestemmingsplan en voorlopige ontwerp voor het toekomstige Westplein goedgekeurd. Wat nog niet vaststaat, is het gebruik van het plein en het toekomstige park bij het water. Bij de aanleg van het nieuwe plein is er aandacht voor de verkeersuitdagingen, maar nog niet voor de diversiteit en lagen van de buurt waar het plein naar vernoemd is. Lombok is een sociaal-cultureel rijke wijk met veel ervaring en energie om verschillende stemmen uit de buurt te betrekken bij de plannen van de gemeente. Tegelijkertijd is de groeiende invloed van gentrificatie overal in de wijk voelbaar.

Dit is een kans om te praten over eigenaarschap, representatie en rechtvaardigheid in de stedelijke openbare ruimte. Gemene Grond stelt een ontwerpproces voor dat niet door één ontwerper wordt bepaald, maar samen met de buurt wordt gemaakt. We werken daarbij vooral samen met mensen die eerder niet goed gehoord werden. Het duurt nog een paar jaar voordat het plein helemaal klaar is. In die tijd werkt Gemene Grond samen met de buurt, de gemeente en het bedrijfsleven om te onderzoeken hoe de openbare ruimte en het toekomstige bouwblok vanuit gedeelde waarden en eigenaarschap ontwikkeld kan worden.

Lees meer over de werken:

  • Lombok Times door Noor Bootsma: bekijk de resultaten en leer over het ontwerp van de Lombok Times, de krant waarin buurtbewoners hun visie delen op de toekomst van het Lombokplein.
  • A Liminal Space door Sarah Kaushik: een groene oase midden in de stad, geïnspireerd door verhalen uit Lombok.
  • Poppy Seed door Marij Nielen: een kunstwerk dat de rijke geschiedenis én mogelijke toekomstbeelden van het plein belicht.
  • Grondstof door Take a Detour: een gezamenlijk tapijt dat de lagen van Lombok toont, gemaakt door buurtbewoners en geïnspireerd door een echte grondboring die duizenden jaren geschiedenis laat zien van het Westplein.
Lees meer hieronder
Lombok Times

In 2023 brachten Suzanne Sanders (Gemene Grond) en Ramiro Gomes Monteiro (Creative Playground) een Commonraad bijeen in Lombok, deze bestaat uit een diverse groep cultureel en sociaal betrokken buurtgenoten en ondernemers. De Commonraad kent de wijk van binnenuit en weet precies wat er speelt. Ook ontwierp Noor Bootsma (commons design onderzoeker) in 2023 een visualisatie van ‘Wat Maakt West?’. Deze visualisatie werd de Lombok Times: een krant die tussen februari en mei 2024 gevuld werd met de stemmen van buurtgenoten over het Lombokplein nu en over 15 jaar.

Kunstenaars aan de slag

Alles wat we leren uit de Lombok Times en tijdens maandelijkse gesprekken in de buurt, vormt de basis voor drie kunstopdrachten aan Utrechtse kunstenaars. Vanaf dit jaar nodigen Gemene Grond en de Commonraad regelmatig nieuwe kunstenaars uit. Zij reflecteren op het veranderende plein en het werk van eerdere kunstenaars. Op deze manier laten we zien hoe de toekomst van onze stad eruit kan zien en proberen we nieuwe dingen uit met kunst in de buurt.

Wat deze drie kunstenaars gaan maken, kan van alles zijn. Bijvoorbeeld kunstwerken over een sombere toekomst of verkiezingen voor een nieuwe pleinburgemeester. Wat deze kunstenaars gaan maken, kan van alles zijn. Bijvoorbeeld kunstwerken over cultuur, of belangrijke onderwerpen die spelen in de gedeelde ruimte en de leefomgeving. Leden van de Commonraad die ervaring hebben met kunst en creatieve projecten, zullen de kunstenaars begeleiden tijdens dit proces. De onthulling van de kunstwerken is tijdens een feestelijke buurtbijeenkomst op het Westplein op 27 september 2024.

Marij Nielen (rechts) foto door Kevin Kwee
Colofon
Uitvoerend team

Angelina Kumar: co-curator Wat Maakt West? Productie en plaatsing op het Westplein

Suzanne Sanders, kwartiermaker Gemene Grond en curator Wat Maakt West, Joyce Vlaming: co-curator Gemene Grond

Mede tot stand gekomen met een bijdrage van

Stimuleringsfonds voor Creatieve Industrie – Ruimte voor rechtvaardigheid

Gemeente Utrecht

Commonraad Lombok

K.F. Hein Fonds

Gedeeld opdrachtgeverschap met de gemeente

Samen met de gemeente Utrecht en de buurtgenoten in ‘Wat Maakt West?’, werken we uiteindelijk toe naar een gedeelde en door de buurt gedragen invulling voor het nieuwe Lombokplein.